Dit artikel gaat in op het onderwerp Leesbaarheid, dat momenteel grote belangstelling en discussie heeft gegenereerd. Leesbaarheid is een relevant onderwerp in de huidige samenleving, omdat het verschillende gebieden van het dagelijks leven beïnvloedt. Door de geschiedenis heen is Leesbaarheid het onderwerp geweest van analyse en reflectie, waardoor tegenstrijdige meningen naar voren kwamen en een grote verscheidenheid aan reacties werd uitgelokt. In die zin is het van cruciaal belang om Leesbaarheid grondig te analyseren om de impact ervan op de samenleving te begrijpen en mogelijke oplossingen of benaderingen te verkennen om dit probleem aan te pakken. Om een alomvattende en verrijkende visie te bieden, zal dit artikel verschillende perspectieven en argumenten met betrekking tot Leesbaarheid samenbrengen, met als doel een globale en reflectieve kijk op deze kwestie te bieden.
Leesbaarheid meet de begrijpelijkheid en duidelijkheid van geschreven tekst. Taalniveau is meetbaar. Lettertype, letterafmeting, vormgeving en kleur zijn ook bepalend. Er zijn diverse methoden en formules die de leesbaarheid bepalen. Leesbaarheidsformules zijn weinig betrouwbaar en geven geen houvast voor het verbeteren van tekst.
De Amerikaanse schrijfadviseur Rudolf Flesch presenteerde in The art of readable writing in 1949 een formule waarbij het leesgemak gelijk is aan de volgende formule:
De landbouwsocioloog W.H. Douma paste de formule aan naar het Nederlands. De Flesch-Doumaformule stelt het leesgemak gelijk aan de volgende formule:
De score verwijst naar de opleidingsniveaus:
De formules hadden in de Verenigde Staten invloed. Flesch lichtte schoolboeken door en adviseerde tijdschriften. In Nederland was de waardering nooit groot.
Sommige tekstverwerkers bepalen de leesbaarheid aan de hand van de zins- en woordlengte en de complexiteit van de zinsstructuren. Leesbaarheidsformules worden voor de Engelse taal vaak gevalideerd aan de hand van de McCall-Crabbs-passages. Technische documenten scoren vaak slecht bij leesbaarheidsmetingen. Dit komt door de complexiteit van hun onderwerp, eerder dan door het gebrek aan nauwkeurigheid.