Station Hilversum

Hilversum
Station Hilversum in 2003
Algemeen
Stationscode	Hvs
Aantal reizigers	26.006 (2023)[1]
IATA-stationscode	QYI
Geschiedenis
Opening	10 juni 1874
Stationsbouw
Constructie	Mega
Perrons	3
Perronsporen	5[2]
Perrontoegang	via poortjes, apart voor 1e perron
Spoorlijn(en)
Spoorlijn(en)	Oosterspoorweg Hilversum - Lunetten
Treindienst(en)
Treinvervoerder	NS & NS International
Overig openbaar vervoer
Vervoerders
-Busvervoerder	Transdev & Syntus Utrecht
Stadsbus(sen)	Transdev: 1 t/m 3
Streekbus(sen)	Syntus Utrecht: 58 | 59 | 70 | 121 Transdev: 5 | 6 | 9 | 104 | 106 | 108
R-net	Transdev: 320
Nachtbus(sen)	Transdev: N32
Ligging
Land	Nederland
Plaats	Hilversum
Coördinaten	52° 14′ NB, 5° 11′ OL
Portaal    Openbaar vervoer Nederland

Geluid van station Hilversum

(download·info)

Station Hilversum is een spoorwegstation in Hilversum en is gelegen aan de trajecten Amsterdam – Amersfoort en Hilversum – Utrecht van de Oosterspoorweg.

Het oorspronkelijke station werd geopend op 10 juni 1874. Vanaf het begin was het een belangrijk sneltrein- en intercitystation. Sinds mei 1995 stopten er twaalf jaar lang geen intercity's, tot woede van de bevolking van Hilversum. Sinds 9 december 2007 stoppen alle treinen weer in Hilversum.

Het huidige stationsgebouw werd opgeleverd in 1992. De architect was Jan van Belkum. In de hal zijn gekleurde ramen naar een ontwerp van Joost van Santen, waardoor eens per dag een lichtstraal valt op een goudkleurige kolom in de stationshal.

De omgeving van Station Hilversum wordt momenteel herontwikkeld als onderdeel van het project Stationshart Hilversum. Het gebied wordt getransformeerd van een doorgangszone naar een levendig, groen en veilig centrum, met ruimte voor nieuwe woningen, commerciële functies en verbeterde bereikbaarheid. Het project moet de identiteit van Hilversum als Mediastad versterken en bijdragen aan een modern en aantrekkelijk stadscentrum.^[3]

Dit station is afgesloten met OVC-poorten.

Het Stationshart Hilversum is een grootschalig herontwikkelingsproject van de gemeente Hilversum, waarbij het gebied rond het station in de komende jaren ingrijpend wordt vernieuwd. Het project heeft tot doel het station en de omliggende gebieden te transformeren van een functioneel doorgangsgebied naar een levendig, groen en veilig centrumgebied dat een representatie is van Hilversum als mediastad. De herontwikkeling moet rond 2030 leiden tot een herkenbaar centrum, dat zowel aan de stationszijde als aan de andere kant van het spoor bezoekers het gevoel geeft direct in het hart van de stad te staan.

De focus ligt op het versterken van de stad als groen, mediagericht en architectonisch aantrekkelijk gebied. Het vernieuwde Stationshart wordt gekarakteriseerd door straten, lanen, pleinen en kleine open ruimtes (brinkjes), die het gebied moeten verbinden met het omringende stadscentrum. Er wordt daarnaast veel aandacht besteed aan vergroening en het aanleggen van waterpartijen.

Aan beide zijden van het station zal de ontwikkeling ruimte bieden voor 600 tot 1.000 nieuwe woningen. Aan de centrumzijde van het station zullen maximaal 450 woningen worden gerealiseerd, waarvan 33% sociale huurwoningen, 50% middelduurhuur en 17% in de vrije sector. Daarnaast komt er ten minste 12.000 vierkante meter aan niet-woonfuncties, zoals kantoren, creatieve werkplekken, winkels en horecagelegenheden. Het streven is om de nieuwbouw in lijn te brengen met de architectonische traditie van de stad, onder andere door gebruik te maken van iconische architectuur die doet denken aan de stijl van Dudok.

Er wordt veel aandacht besteed aan de toegankelijkheid van het gebied, met een focus op voetgangers en fietsers. Het Stationsplein wordt voorzien van een nieuwe ondergrondse fietsenstalling met plaats voor ongeveer 5.000 fietsen, en er komt een extra stalling aan het Oosterspoorplein voor minimaal 2.000 fietsen. Het busstation wordt vernieuwd en de centrumring wordt aangepast om het verkeer efficiënter en veiliger door het gebied te laten stromen. Daarnaast wordt het Marktplein beter verbonden met het centrum van de stad. De Kleine Spoorbomen zijn sinds eind 2024 afgesloten om de verkeersveiligheid te verbeteren.

Het stationsgebied wordt gepositioneerd als een belangrijk OV-knooppunt. Het station blijft niet alleen een centraal treinstation, maar wordt ook het eindpunt van de nieuwe snelbusverbinding HOV in 't Gooi, die Huizen en Hilversum met elkaar verbindt. Bovendien krijgt het station aan beide zijden een volwaardige entree en wordt de tunnel onder het station gerenoveerd.

Station Hilversum was sinds 28 mei 1995 geen intercitystation meer. Dit had te maken met de invoering van rechtstreekse intercitytreinen Schiphol-Amersfoort over de in 1993 geopende Zuidtak. Hierdoor verdubbelde het aantal intercitytreinen op de Gooilijn en was er geen ruimte meer om alle treinen te laten stoppen in Hilversum. Het paste ook in het beleid van die tijd om Intercity's op te waarderen, onder meer door het realiseren van een hogere gemiddelde snelheid. Door de aanleg van een 3e perron kon het station eind 2007 zijn intercitystatus terugkrijgen. Met de dienstregeling van 2007 zijn intercitytreinen overigens op meer stations gaan stoppen, onder meer op overstapstations zoals Hilversum en Gouda.

Naast de aanleg van een derde perron, omvatte het project ook de bouw van een nieuwe tunnel onder het station voor fietsers en voetgangers. Deze verving de bestaande voetgangerstunnel en de spoorwegovergang direct naast het station. De tunnel is functioneel in tweeën gedeeld: een stationstunnel voor reizigers en (afgeschermd door een glazen afscheiding) een openbare tunnel met fiets- en voetpad: alleen passanten die gebruik maken van de fietsenstalling kunnen van het ene gedeelte van de tunnel in het andere gedeelte komen. Door het verdwijnen van de spoorwegovergang was het mogelijk de perrons in noordelijke richting te verlengen. De verkeersleidingspost (Post T), die sinds 1996 niet meer in gebruik was, en nu in de weg stond van de perronverlenging, is op 29 maart 2008 gesloopt.

Met de bouw van de tunnel en het 3e perron (een eilandperron) is in de tweede helft van 2006 begonnen. Op 10 meter diepte is ProRail bij het slaan van damwanden echter onverwacht op harde grondlagen gestuit, zodat er met een andere methode verder gewerkt moest worden. Dat verliep succesvol; in november 2006 lag er al een tunneldek onder de sporen 903 en 904.

Het nieuwe eilandperron was eind 2007 grotendeels gereed en er is een sein bij spoor 904 richting Utrecht/Amersfoort geplaatst met het nummer 30. Sinds maandag 5 november 2007 is de westzijde van het perron, spoor 4, in gebruik voor de treinen in de richting van Naarden-Bussum. Ook is op 3 november de nieuwe tunnel in gebruik genomen. Sinds 3 december is ook spoor 5 in gebruik.

In de loop van 2008 zijn liften en roltrappen tussen de stationshal, tunnel en perrons geplaatst en er is een overkapping gebouwd boven het derde perron. De bestaande overkapping van het tweede perron is aan de zuidzijde 15 meter ingekort en de hier verwijderde spanten zijn verplaatst naar de noordzijde zodat de nieuwe trappen en liften worden overkapt.

• 
  Station Hilversum; circa 1910. Collectie van het Utrechts Archief
• 
  Station Hilversum; 1973
• 
  Sloop van het oude station in 1990
• 
  De monumentale perronkap tussen de sporen 2 en 3 die in juli 2006 gedeeltelijk gesloopt is. Links spoor 1 met een stoptrein naar Utrecht
• 
  Achterzijde station Hilversum in 2011
• 
  Het oude busstation van het station; tot 2022

Dit station beschikt over een groot aantal buslijnen die onderhouden worden door Transdev (Gooi en Vechtstreek) en Syntus Utrecht (Provincie Utrecht). Hieronder een overzicht.

Het aantal door NS vervoerde reizigers (per gemiddelde werkdag) ontwikkelde zich sedert 2019 als volgt:

• Ombouw Hilversum op www.nicospilt.com
• Station Hilversum op Stationsweb
• Stationshart.nl

Zie de categorie Station Hilversum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.