In dit artikel gaan we dieper in op Serie A, een onderwerp dat de laatste tijd veel belangstelling en debat heeft gegenereerd. Vanaf het begin tot aan de relevantie ervan vandaag de dag is Serie A het onderwerp geweest van studie en analyse op verschillende gebieden. Via dit artikel proberen we licht te werpen op dit onderwerp, waarbij we verschillende perspectieven en benaderingen behandelen die ons in staat stellen het belang en de impact ervan in verschillende contexten beter te begrijpen. Om dit te doen, zullen we vertrouwen op de visie van experts, studies en relevante gegevens die ons zullen helpen zich te verdiepen in de ins en outs van Serie A en na te denken over de relevantie ervan in de hedendaagse samenleving.
Serie A | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Land | ![]() | |||
Bond | FIGC | |||
Opgericht | 6 oktober 1929 | |||
Systeem | Competitie | |||
Degradatie naar | Serie B | |||
Internationale kwalificatie |
UEFA Champions League UEFA Europa League UEFA Europa Conference League | |||
Aantal teams | 20 | |||
Huidige kampioen | Internazionale (2023/24) | |||
Recordkampioen | Juventus (36) | |||
Website | Legaseriea.it | |||
Huidig seizoen | Serie A 2023/24 | |||
Laatst bijgewerkt op: 26-8-2024 | ||||
|
De Serie A (voluit Lega Calcio Serie A TIM) is de hoogste afdeling in het Italiaanse betaald voetbal. Tot op heden wist 28 keer een club uit de Serie A de finale van de UEFA Champions League (de hoogste trofee binnen het Europese internationale clubvoetbal) te bereiken, waarin er twaalfmaal werd gewonnen. Anno 2022 staat de competitie gerangschikt op de derde plaats van de UEFA-ranglijst voor Europese competities, gebaseerd op de prestaties van Italiaanse clubs in de UEFA Champions League, UEFA Europa League en UEFA Europa Conference League.[1] In 2021 werd de competitie door de IFFHS uitgeroepen tot nummer drie van sterkste nationale competities ter wereld en de tweede sterkste van Europa.[2]
Club |
Stadion | Eindklassering 2023/24 |
---|---|---|
Atalanta Bergamo | Stadio Atleti Azzurri d'Italia | 4e plaats |
Bologna FC | Stadio Renato Dall'Ara | 5e plaats |
Cagliari Calcio | Sardegna Arena | 16e plaats |
Como 1907 | Stadio Giuseppe Sinigaglia | 2e plaats (Serie B) |
Empoli FC | Stadio Carlo Castellani | 17 plaats |
ACF Fiorentina | Stadio Artemio Franchi | 8e plaats |
Frosinone Calcio | Stadio Benito Stirpe | 1e plaats |
Genoa CFC | Stadio Luigi Ferraris | 11e plaats |
Hellas Verona | Stadio Marc'Antonio Bentegodi | 13e plaats |
Internazionale | Stadio Giuseppe Meazza | 1e plaats |
Juventus FC | Juventus Stadium | 3e plaats |
SS Lazio | Stadio Olimpico | 7e plaats |
US Lecce | Stadio Via del Mare | 14e plaats |
AC Milan | San Siro | 2e plaats |
AC Monza | Brianteo | 12e plaats |
SSC Napoli | Stadio Diego Armando Maradona | 10e plaats |
Parma Calcio 1913 | Stadio Ennio Tardini | 1e plaats (Serie B) |
AS Roma | Stadio Olimpico | 6e plaats |
Torino FC | Stadio Olimpico Grande Torino | 9e plaats |
Udinese | Stadio Friuli | 15e plaats |
Venezia FC | Stadio Pier Luigi Penzo | 3e plaats (Serie B) |
De winnaar krijgt het recht om het volgende seizoen met de scudetto (schildje), met de Italiaanse vlag, op het shirt te spelen. Enkele clubs hebben het gebruik aangenomen om per tiental kampioenschappen een gouden ster aan hun logo toe te voegen. Zodoende heeft AC Milan 1 ster voor 19 scudetti en Internazionale 2 sterren voor 20 scudetti. Juventus heeft 3 sterren voor 34 schildjes.
De Serie A bestaat sinds het seizoen 1929-1930. Dit was het eerste seizoen met een enkele nationale professionele hoofdcompetitie. Hiervoor was er de Prima Categoria, die met regionale groepen en eindrondes werkte. Alleen in de seizoenen 1943/44 en 1944/45 werd de competitie vanwege de oorlog stilgelegd en werd er verder gevoetbald in regionale competities. In seizoen 1948/49 werd de scudetto toegekend aan Torino FC na een vliegtuigramp vlak voor het eind van de competitie, waarbij het gehele team van Torino omkwam. Er spelen 20 teams in de Serie A, die een complete competitie spelen. Aan het eind van het seizoen degraderen de drie laagst geklasseerde teams. De degradanten worden vervangen door de nummers 1, 2 en de winnaar van de play-offs van de Serie B.
Heel opvallend is ook de geografische verdeling van clubs in de Serie A. Tot voor kort speelden er bijna geen clubs uit de Mezzogiorno (ongeveer de zuidelijke helft van het land) in de Serie A.
Met enige regelmaat worden teams failliet verklaard, omdat ze financiën niet op orde hebben. De heropgerichte club, die dan onder de oude naam verdergaat, moest het volgende seizoen vanaf de hoogste amateursdivisie (Serie D) beginnen. Sinds het seizoen 2005/06 is er een nieuwe wet geïntroduceerd ("Lodo Petrucci") waardoor clubs met een belangrijke geschiedenis die in de laatste vijf jaar niet van deze regel gebruikgemaakt hebben, de mogelijkheid krijgen om vanaf de eerste lagere divisie (Serie B) te spelen. Voor aanvang van het seizoen 2005/06 werden de net gepromoveerde clubs Torino FC en Perugia Calcio niet tot de Serie A toegelaten vanwege de hierboven besproken financiële problemen.
In 2006 raakte de Serie A in het grootste schandaal uit haar geschiedenis. Duidelijk werd dat er een heel systeem bestond, waarin het aanstellen van scheidsrechters werd gemanipuleerd door verschillende hoofden van clubs. Spil in dit verband was de Turijnse voetbalclub Juventus, die door dit schandaal de titels gewonnen in 2005 en 2006 heeft verloren. (Lees verder).
De schuingedrukte titels van 2005 en 2006 waren eerst voor Juventus, maar deze zijn afgepakt door het omkoopschandaal. De titel van 2006 ging naar Internazionale, de titel van 2005 werd niet opnieuw toegekend.
Club | Stad | Titels | Seizoenen (1898-2024) |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
36 | 1905, 1926, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1950, 1952, 1958, 1960, 1961, 1967, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1981, 1982, 1984, 1986, 1995, 1997, 1998, 2002, 2003, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 |
![]() |
![]() |
20 | 1910, 1920, 1930, 1938, 1940, 1953, 1954, 1963, 1965, 1966, 1971, 1980, 1989, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2021, 2024 |
![]() |
![]() |
19 | 1901, 1907, 1908, 1951, 1955, 1957, 1959, 1962, 1968, 1979, 1988, 1992, 1993, 1994, 1996, 1999, 2004, 2011, 2022 |
![]() |
![]() |
9 | 1898, 1899, 1900, 1902, 1903, 1904, 1915, 1923, 1924 |
![]() |
![]() |
7 | 1928, 1943, 1946, 1947, 1948, 1949, 1976 |
![]() |
![]() |
7 | 1925, 1929, 1936, 1937, 1939, 1941, 1964 |
![]() |
![]() |
7 | 1908, 1909, 1911, 1912, 1913, 1921, 1922 |
![]() |
![]() |
3 | 1987, 1990, 2023 |
![]() |
![]() |
3 | 1942, 1983, 2001 |
![]() |
![]() |
2 | 1956, 1969 |
![]() |
![]() |
2 | 1974, 2000 |
![]() |
![]() |
1 | 1985 |
![]() |
![]() |
1 | 1970 |
![]() |
![]() |
1 | 1991 |
![]() |
![]() |
1 | 1915 |
![]() |
![]() |
1 | 1922 |
Opmerking: Campionato Alta Italia 1944 niet inbegrepen; dit oorlogskampioenschap, dat door Spezia Calcio gewonnen is, werd pas in 2002 officieel erkend.
Clubs in het vet spelen in het seizoen 2024/25 in de Serie A.
Club | Stad | /93 | Periode (1929-2025) |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
93 | 1929-.... |
![]() |
![]() |
92 | 1929-2006, 2007-.... |
![]() |
![]() |
92 | 1929-1951, 1952-.... |
![]() |
![]() |
91 | 1929-1980, 1981-1982, 1983-.... |
![]() |
![]() |
87 | 1931-1938, 1939-1993, 1994-2002, 2004-.... |
![]() |
![]() |
82 | 1929-1961, 1963-1967, 1969-1971, 1972-1980, 1983-1985, 1988-.... |
![]() |
![]() |
81[3] | 1929-1959, 1960-1989, 1990-1996, 1999-2000, 2001-2003, 2006-2009, 2012-.... |
![]() |
![]() |
79 | 1929-1942, 1946-1948, 1950-1961, 1962-1963, 1965-1998, 2000-2001, 2007-.... |
![]() |
![]() |
78 | 1929-1982, 1988-1991, 1996-2005, 2008-2014, 2015-.... |
![]() |
![]() |
66[4] | 1946-1966, 1967-1977, 1982-1999, 2003-2011, 2012-2023 |
![]() |
![]() |
64 | 1937-1938, 1940-1958, 1959-1969, 1971-1973, 1977-1979, 1984-1987, 1988-1994, 1995-1998, 2000-2003, 2004-2005, 2006-2010, 2011-.... |
![]() |
![]() |
57 | 1929-1934, 1935-1951, 1953-1960, 1962-1965, 1973-1974, 1976-1978, 1981-1984, 1989-1995, 2007-2022, 2023-.... |
![]() |
![]() |
52 | 1950-1955, 1956-1962, 1979-1987, 1989-1990, 1992-1994, 1995-.... |
![]() |
![]() |
44 | 1964-1976, 1979-1983, 1990-1997, 1998-2000, 2004-2015, 2016-2022, 2023-.... |
![]() |
![]() |
34 | 1957-1958, 1968-1974, 1975-1979, 1982-1990, 1991-1992, 1996-1997, 1999-2002, 2013-2016, 2017-2018, 2019-.... |
![]() |
![]() |
30 | 1942-1948, 1955-1975, 1977-1979, 1995-1999, 2000-2001 |
![]() |
![]() |
30 | 1931-1933, 1935-1941, 1942-1950, 1958-1961, 1963-1964, 1969-1970, 1985-1986, 1989-1992, 1994-1996, 1997-2001, 2009-2011 |
![]() |
![]() |
29 | 1932-1936, 1948-1954, 1956-1957, 1959-1960, 1961-1963, 1968-1970, 1972-1973, 2004-2013, 2014-2017 |
![]() |
![]() |
28 | 1990-2008, 2009-2015, 2018-2021, 2024-.... |
![]() |
![]() |
26 | 1929-1957, 1958-1959 |
![]() |
![]() |
23 | 1929-1932, 1933-1936, 1946-1947, 1965-1968, 1969-1970, 1980-1981, 1986-1987, 1992-1993, 1994-1995, 1997-1998, 2000-2005, 2010-2011, 2019-2020 |
![]() |
![]() |
19 | 1985-1986, 1988-1991, 1993-1994, 1997-1998, 1999-2002, 2003-2006, 2008-2009, 2010-2012, 2019-2020, 2022-.... |
![]() |
![]() |
19 | 1951-1964, 1965-1968, 2017-2020 |
![]() |
![]() |
18 | 1929-1931, 1933-1935, 1937-1939, 1940-1949, 2004-2008, 2009-2010, 2013-2014 |
![]() |
![]() |
17 | 1986-1988, 1997-1999, 2002-2004, 2005-2008, 2014-2017, 2018-2019, 2021-.... |
![]() |
![]() |
17 | 2001-2007, 2008-2019 |
![]() |
![]() |
17 | 1954-1955, 1960-1966, 1970-1971, 1983-1984, 2006-2014 |
![]() |
![]() |
16 | 1974-1976, 1978-1985, 1986-1990, 1991-1992, 2005-2007 |
![]() |
![]() |
16 | 1929-1930, 1932-1934, 1935-1937, 1948-1952, 1955-1962, 1994-1996 |
![]() |
![]() |
14 | 1939-1947, 1949-1950, 1961-1963, 1966-1967, 1998-2000, 2001-2002, 2021-2022, 2024-.... |
![]() |
![]() |
14 | 1949-1953, 1975-1976, 1980-1982, 1984-1989, 2002-2003, 2024-.... |
![]() |
![]() |
13 | 1973-1977, 1981-1983, 1987-1991, 2010-2012, 2014-2015 |
![]() |
![]() |
13 | 1936-1937, 1938-1941, 1948-1956, 2011-2012 |
![]() |
![]() |
13 | 1929-1932, 1938-1940, 1941-1942, 1946-1949, 1962-1964, 2002-2004 |
![]() |
![]() |
13 | 1929-1937, 1946-1948, 1957-1960 |
![]() |
![]() |
13 | 1975-1981, 1996-1997, 1998-2004 |
![]() |
![]() |
12 | 1929-1933, 1947-1953, 1954-1956 |
![]() |
![]() |
11 | 2013-2024 |
![]() |
![]() |
11 | 1964-1967, 1970-1971, 1973-1974, 1976-1978, 1991-1995 |
![]() |
![]() |
10 | 1978-1988 |
![]() |
![]() |
9 | 1999-2001, 2002-2009 |
![]() |
![]() |
9 | 2003-2010, 2011-2013 |
![]() |
![]() |
8 | 1993-1994, 1995-2000, 2001-2003 |
![]() |
![]() |
8 | 1936-1939, 1947-1952 |
![]() |
![]() |
8 | 1929-1930, 1984-1985, 1989-1990, 1991-1992, 1993-1996, 2022-2023 |
![]() |
![]() |
7 | 1971-1972, 1976-1977, 1978-1983 |
![]() |
![]() |
7 | 1961-1965, 1966-1968, 1971-1972 |
![]() |
![]() |
7 | 1968-1969, 1982-1984, 1985-1986, 1987-1989, 1990-1991 |
![]() |
![]() |
7[5] | 1964-1966, 1967-1969, 1970-1972, 1974-1975 |
![]() |
![]() |
7 | 1977-1978, 1979-1980, 1987-1989, 1992-1993, 2012-2013, 2016-2017 |
![]() |
![]() |
6 | 1929-1935 |
![]() |
![]() |
5[6] | 1947-1948, 1998-1999, 2021-2024 |
![]() |
![]() |
5 | 1963-1965, 2004-2007 |
AC Liguria | ![]() |
5 | 1937-1939, 1940-1943 |
![]() |
![]() |
4 | 1930-1934 |
![]() |
![]() |
3 | 2022-.... |
![]() |
![]() |
3 | 2015-2016, 2018-2019, 2023-2024 |
![]() |
![]() |
3 | 2016-2018, 2020-2021 |
Sampierdarenese | ![]() |
3 | 1934-1937 |
![]() |
![]() |
3 | 1993-1995, 1996-1997 |
![]() |
![]() |
3 | 1960-1962, 1966-1967 |
![]() |
![]() |
3 | 1930-1931, 1951-1952, 1953-1954 |
![]() |
![]() |
3 | 2020-2023 |
![]() |
![]() |
2 | 2017-2018, 2020-2021 |
![]() |
![]() |
2 | 1972-1973, 1974-1975 |
![]() |
![]() |
2 | 1992-1993, 2003-2004 |
![]() |
![]() |
1 | 2015-2016 |
![]() |
![]() |
1 | 2005-2006 |
![]() |
![]() |
1 | 1980-1981 |
Onderstaande lijst is voor het laatst bijgewerkt op 12 augustus 2023.
# | Nat. | Naam | Jaren | Goals | Duels |
---|---|---|---|---|---|
1 | ![]() |
Silvio Piola | 1929–1954 | 274 | 537 |
2 | ![]() |
Francesco Totti | 1992–2017 | 250 | 618 |
3 | ![]() |
Gunnar Nordahl | 1948–1958 | 225 | 291 |
4 | ![]() |
Giuseppe Meazza | 1929–1947 | 216 | 367 |
4 | ![]() ![]() |
José Altafini | 1958–1976 | 216 | 456 |
6 | ![]() |
Antonio Di Natale | 2002–2016 | 209 | 445 |
7 | ![]() |
Roberto Baggio | 1985–2004 | 205 | 452 |
8 | ![]() |
Ciro Immobile | 2008–.... | 194 | 322 |
9 | ![]() |
Kurt Hamrin | 1956–1971 | 190 | 400 |
10 | ![]() |
Giuseppe Signori | 1991–2004 | 188 | 344 |
11 | ![]() |
Alessandro Del Piero | 1993–2014 | 188 | 478 |
12 | ![]() |
Alberto Gilardino | 1999–2017 | 188 | 514 |
13 | ![]() |
Gabriel Batistuta | 1991–2003 | 183 | 318 |
14 | ![]() |
Fabio Quagliarella | 1999–.... | 182 | 556 |
15 | ![]() |
Giampiero Boniperti | 1946–1961 | 178 | 443 |
16 | ![]() |
Amedeo Amadei | 1936–1956 | 174 | 423 |
17 | ![]() |
Giuseppe Savoldi | 1965–1982 | 168 | 402 |
18 | ![]() |
Guglielmo Gabetto | 1934–1949 | 164 | 323 |
19 | ![]() |
Roberto Boninsegna | 1965–1979 | 162 | 363 |
20 | ![]() |
Luca Toni | 2004–2016 | 157 | 344 |
21 | ![]() |
Luigi Riva | 1964–1976 | 156 | 289 |
21 | ![]() |
Filippo Inzaghi | 1995–2012 | 156 | 370 |
23 | ![]() |
Roberto Mancini | 1981–2000 | 156 | 541 |
24 | ![]() |
Zlatan Ibrahimovic | 2004–2022 | 156 | 283 |
24 | ![]() |
Luís Vinício | 1955–1968 | 155 | 348 |
Dik gedrukt: nog actief in Serie A.
Bijgaand een overzicht van Italiaanse voetbalscheidsrechters die niet alleen actief zijn of waren in de Serie A, maar daarnaast ook internationale wedstrijden leiden of hebben geleid.[17]