Hingene

Uiterlijk naar zijbalk verplaatsen verbergen Hingene
Deelgemeente in België Vlag van België
Wapen van Hingene
Hingene (België)
Hingene
Situering
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Antwerpen (provincie) Antwerpen
Gemeente Vlag Bornem Bornem
Fusie 1977
Coördinaten 51° 6′ NB, 04° 16′ OL
Algemeen
Oppervlakte 15,11 km²
Inwoners
(1/1/2020) 		5.039
(333 inw./km²)
Overig
Postcode 2880
NIS-code 12007(B)
Detailkaart
Hingene (Antwerpen)
Hingene
Foto's
Kasteel d'Ursel in Hingene
Kasteel d'Ursel in Hingene
Portaal  Portaalicoon   België

Hingene is een dorp en een deelgemeente van Bornem in de Belgische provincie Antwerpen. De gehuchten Wintam en Eikevliet vallen onder de deelgemeente Hingene. Tot de fusie van 1977 was Hingene een zelfstandige gemeente.

Geschiedenis

Op het Steenland te Hingene vond men in 1846 een muntschat die onder keizer Tiberius werd begraven. Dit wijst op een Romeinse of geromaniseerde bevolking in Klein-Brabant.

De geschiedenis van Hingene is op vele plaatsen en tijdstippen deze van het land van Bornem. Hingene heeft zich echter steeds verzet tegen de oppermacht van de oude kastelenij van Bornem en groeide stilaan uit tot een eigen heerlijkheid in 1560. Deze zelfstandigheid ging ten slotte verloren bij de fusie der gemeenten in 1977 waardoor Hingene, met de gehuchten Wintam en Eikevliet, werd ingedeeld bij Groot-Bornem. De meeste 'echte' Hingenaren betreuren het jaar van de fusie nog steeds. Sommigen hunkeren weer naar zelfstandigheid en onafhankelijkheid.

Oorspronkelijk behoorde Hingene toe aan de kasteelheren van Gent, die ook heren van Bornem waren en als zodanig van het Bisdom Luik afhingen. Gedurende korte tijd hoorde Hingene toe aan de heerlijkheid Rumst, waarvan het in 1449 gescheiden werd. Op hun beurt kwamen dan de huizen van Vlaanderen en Luxemburg in het bezit van de gemeente, tot in 1560 de heerlijkheid werd verkocht aan Hendrik graaf van Nassau. Diens erfgenaam, gekend als Willem de Zwijger, prins van Oranje, maakte al te goede sier in Brussel en was verplicht een aantal van zijn bezittingen te verkopen, waaronder Hingene. Zo kwam de heerlijkheid, voor 41.000 gulden, in het bezit van Mechior Schetz, een bankier en koopman uit Antwerpen. Het leengoed zou nadien nooit meer verkocht worden en zou nu, van generatie op generatie, overgaan door overerving.

Het leengoed van de graven en hertogen van d'Ursel strekte zich in deze streek uit over 144 zowel volle- als achterlenen. Naast de heerlijkheden van Hingene, Nattenhaasdonk, Eikevliet en Wintam bezaten zij onder andere leengoederen te Opdorp, het Tolhuis van Schelle, Hoboken. De baljuw van Opdorp werd te Hingene aangesteld.

Rivaliteit met Bornem

De rivaliteit tussen de inwoners van Hingene en die van de naburige dorpen was zeer hevig. De geschillen van de plaatselijke overheden van Hingene en Bornem ontaarden bij herhaling in de loop van de geschiedenis. Rechterlijke geschillen onder elkaar werden hevig gevoerd. Het wantrouwen en de verdeeldheid tussen beide partijen waren zeer groot.

Windmolen van Bornem stilgelegd

Op 15 augustus 1601 ging Adriaan van Baetselaere, baljuw van Hingene, naar Bornem. Daar beval hij om de windmolen, op bevel van de heer van Hingene, stil te leggen. Daarna ging hij naar de molen zelf om de molenaar te bevelen het malen te stoppen. De heer van Hingene bezat het recht van de wind en het stromende water. Dit wou zeggen dat elke windmolen die gebouwd werd de toestemming tot malen van de heer van Hingene moest krijgen.

Groot proces "de Unie"

Bornem claimde dat zij een van de zeventien landelijke besturen was van de provincie Vlaanderen en bestond uit Bornem (als hoofdplaats) Hingene en Mariekerke. Bornem had van de raad van Mechelen het recht gekregen om gewone en buitengewone belastingen te vorderen. De lasten die Hingene moest betalen waren buiten proportie omdat het hoger werd geklasseerd dan Bornem en Mariekerke. Hingene weigerde deze belastingen te betalen. Hingene beweerde dat hun heerlijkheid afgescheiden was van Bornem en dat zij dus niets met Bornem gemeen hadden.

Eerste Wereldoorlog

Gesneuveld voor het Vaderland

Hingene had 10 gesneuvelden te betreuren:

Wintam had 11 gesneuvelden te betreuren:

Eikevliet had 3 gesneuvelden te betreuren:

Tweede Wereldoorlog

Gesneuvelden en burgerlijke slachtoffers

Geografie

Oude gemeentehuis

Hydrografie

Het dorp ligt nabij de Schelde; ten oosten liggen de Rupel en het Zeekanaal Brussel-Schelde. In het zuiden wordt de grens met Puurs-Sint-Amands gevormd door de Vliet; in het westen grenzend aan Bornem.

Kernen

Hingene omvat, buiten Hingene-centrum, twee vrij belangrijke gehuchten: Wintam in het oosten en Eikevliet in het zuidoosten. In het noorden van Wintam ligt ook het verdwenen dorp Nattenhaasdonk (stormvloed 1825) en ten zuiden van Hingene-centrum vinden wij het gehucht Klein-Mechelen.

# Naam Oppervlakte

(km²)

Bevolking

(2007)

I Hingene 3,612725 n.n.b.
II Wintam 4,953365 n.n.b.
III Eikevliet 2,483835 n.n.b.
IV Klein-Mechelen 2,253860 n.n.b.
V Nattenhaasdonk 1,94 n.n.b.
Bron: Leopold Mees; Geschiedenis der Gemeente Hingene

Kaart Hingene

Deelgemeente Hingene met zijn dorpen en gehuchten.

Demografische ontwikkeling

Bezienswaardigheden

Hingene staat op de lijst van de 50 mooiste dorpen van Vlaanderen.

Natuur en landschap

Hingene ligt nabij de Schelde. Langs deze rivier vindt men buitendijks schorrengebied en waterrijk polderland zoals de Oudbroekpolder en de Schellandpolder. Het domein van Kasteel d'Ursel is bosrijk. De hoogte bedraagt ongeveer 2 meter.

Politiek

Geschiedenis

Hingene had een eigen gemeentebestuur en burgemeester tot de fusie van eind 1976.

Voormalige burgemeesters
Tijdspanne Burgemeester
1820 - 1860 Charles-Joseph d'Ursel (katholiek)
1860 - 1878 Léon d'Ursel (Kath. Partij)
1878 - 1903 Joseph d'Ursel (Kath. Partij)
1904 - 1921 Robert d'Ursel (Kath. Partij)
1921 - 1926 Juliaan Thielemans (UCB)
1927 - 1972 Willem Van Kerckhoven (UCB / CVP)
1972 - 1976 Jozef Bogaerts (CVP)

Religie en levensbeschouwing

Kerkelijk Hingene

Sint-Stephanuskerk

In de 10de eeuw zouden de bewoners van Nattenhaasdonk, waarvan de kerk door wassende water van de Schelde was overstroomd, een kapel gebouwd hebben in Hingene. Twee eeuwen later bezat Hingene een kerk, die ten titel van hulpkerk afhing van die van Bornem en werd bediend door de paters van het klooster der Kanunniken van de Sint-Augustinusorde. De patroonheilige van Hingene is Sint-Stefaan.

Pastoors in Hingene vanaf 1893

Kerkelijk Wintam

De kerk werd door herstructurering van de bisdommen in 1801 afgeschaft in Nattenhaasdonk. De onderpastoor bleef nog wel aanwezig op algemeen verzoek van de bevolking. De dorpsgemeenschap van Wintam poogde herhaaldelijk een kerk in Wintam zelf te bekomen, maar dat werd telkens door de gemeenteafgevaardigden afgeketst. Na de dijkbreuk van 1825, waardoor Nattenhaasdonk weer eens onder water liep, gaf het gemeentebestuur eindelijk gunstig advies aan de inwoners van Wintam. De eerste steen voor de Sint-Margaretakerk werd gelegd op 29 mei 1828 door bouwheer Augustinus Verbraeck uit Dendermonde. De bouw van de kerk in Wintam had directe gevolgen voor Nattenhaasdonk. Het verzonken dorp van Nattenhaasdonk had zijn doodsteek gekregen en er kwam een volksverhuizing naar het hoger gelegen Wintam. In maart 2018 stond Wintam even op stelten: de inwoners kregen tijdens een ‘inspraakmoment’ te horen dat hun kerk al vanaf 1 september 2018 een nieuwe bestemming zou krijgen. Die beslissing maakte deel uit van het Bornemse ‘kerkenplan’. Vanaf 1 juli 2019 is het gebouw ontwijd, en zijn liturgische diensten er niet meer mogelijk.

Pastoors in Wintam vanaf 1881

Kerkelijk Eikevliet

De kerk van Eikevliet bestaat als sinds de 15e eeuw. Van die oude kerk bestaat enkel nog de toren. In 1836 bouwde men de twee zijbeuken, waaronder de doopkapel. De patroonheilige is Sint Lambertus.

Pastoors in Eikevliet vanaf 1887

Geboren in Hingene

Begraven in Hingene

Verenigingen

Nabijgelegen kernen

Eikevliet, Wintam, Bornem, Puurs

Mediabestanden Vlag van Bornem · · Sjabloon bewerken Plaatsen in de gemeente Bornem Wapen van Bornem

Deelgemeenten: Bornem · Hingene · Mariekerke · Weert
Gehuchten: Branst · Buitenland · Eikevliet · Wintam
Belgische gemeenten · Arrondissement Mechelen · Antwerpen (provincie) · Vlaanderen