In dit artikel wordt ingegaan op de kwestie van Spartathlon, die de afgelopen jaren aan grote relevantie heeft gewonnen. Door de geschiedenis heen is Spartathlon het voorwerp van studie en belangstelling geweest van experts in verschillende disciplines, en is het een bron van debat en reflectie geweest voor de samenleving in het algemeen. Om het belang van Spartathlon in de huidige context verder te begrijpen, zullen verschillende perspectieven en benaderingen worden geanalyseerd die ons in staat zullen stellen een alomvattende visie op dit onderwerp te verkrijgen. Op dezelfde manier zullen de implicaties die de studie van Spartathlon heeft op verschillende gebieden, zoals onder meer cultuur, politiek en wetenschap, worden onderzocht. Door middel van een uitputtende analyse is het doel om de lezer een brede en bijgewerkte visie op Spartathlon te bieden, waarbij nieuwe reflecties en kennis worden geboden die bijdragen aan het verrijken van het begrip van dit fenomeen.
De Spartathlon is een hardloopwedstrijd over 246 kilometer, die jaarlijks de laatste vrijdag van september en de daaropvolgende zaterdag wordt gehouden in Griekenland.
In 1982 probeerde men uit te vinden, of de afstand van Athene naar Sparta (246 km) binnen de 36 uur gelopen kon worden (zoals boodschapper Phidippides 490 jaar voor Christus tijdens de eerste Perzische Oorlog gedaan zou hebben). John Foden en zijn team reconstrueerde zo goed als mogelijk de oorspronkelijke route, aan de hand van geschriften van Herodotus.
Een groep Engelse atleten liep in 1983 de gereconstrueerde route; dit was het begin van een van de klassiekers voor ultra-marathonlopers. In 1984 werd de "International Spartathlon Association" (I.S.A.) opgericht, die ieder jaar dit evenement in september organiseert. Om mee te mogen doen moet een ultra-atleet de voorafgaande twee en half jaar minimaal 100 km binnen de 10 uur gelopen hebben of een van de andere toelatingscriteria te hebben volbracht. Bij de race wordt een tijdslimiet van 36 uur gehanteerd. Aan de race is geen prijzengeld verbonden.
Jan-Albert Lantink uit Borne is de hoogst genoteerde Nederlandse deelnemer bij de mannen. In 2010 eindigde hij op de tweede plaats in een tijd van 23 uur, 31 minuten en 22 seconden. Andere top-3 finishers zijn Ron Teunisse en Cees Verhagen. Bij de vrouwen haalde Léonie van den Haak met een tweede plaats in 2012 (28:42:36) de hoogste Nederlandse notering en de snelste tijd.
Sinds de eerste wedstrijd hebben in totaal 50 Nederlanders en 60 Belgen de Spartathlon uitgelopen (peildatum 2024). Voor alle finishers, zie de tabellen hieronder. De Griek Yiannis Kouros won viermaal de wedstrijd. Hierbij liep hij de vier beste tijden, waaronder het toenmalige parcoursrecord van 20 uur en 25 minuten. Drie decennia stond hij te boek als mister Spartathlon en leken zijn records onaantastbaar, tot de Griek Fotis Zisimopoulos in 2021, 2022, 2023 én 2024 met overmacht won en in 2023 het parcoursrecord met meer dan een half uur verbeterde naar 19 uur en 55 minuten.
In 2012 (de heetste editie tot nog toe) haalden slechts 72 van de 336 gestarte deelnemers de finish binnen de tijdslimiet. Hier waren twee Nederlanders en twee Belgen bij.
Het parcours heeft de voet van de Akropolis in Athene als startpunt. De route volgt asfaltwegen langs de kust tot aan het kanaal van Korinthe en buigt dan af naar het zuiden, dwars door het schiereiland Peloponnesus, langs een aantal historische plaatsen als Oud-Korinthe en Nemea. Na 160 km wordt de ruim 1.200 meter hoge Sangaspas beklommen en afgedaald; dit is tevens het enige onverharde deel van de route. Het eindpunt is het standbeeld van koning Leonidas in Sparta, bekend van de slag bij Thermopylae. De omstandigheden zijn meestal zeer warm (30 graden is vrij normaal) en er is weinig tot geen schaduw. Onderweg zijn er 74 verzorgingsposten met water en voeding. Een aantal van deze posten heeft een tijdslimiet die de loper moet halen om nog door te mogen lopen. Ondersteuning door eigen verzorgers is alleen toegestaan op een tiental vooraf aangegeven punten. Pacers zijn niet toegestaan.
Om aan de Spartathlon van 2022 mee te mogen doen, moest aan minimaal een van de volgende eisen voldaan worden in 2020, 2021 of 2022 (t/m 25 februari):
(Bijgewerkt in 2022)
Nr | Atleet | Tijd | Land | Jaar | Plaats | Leeftijd |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Fotis Zisimopoulos | 19:55:09 | ![]() |
2023 | 1 | 41 |
2 | Fotis Zisimopoulos | 20:18:43 | ![]() |
2024 | 1 | 42 |
3 | Yiannis Kouros | 20:25:00 | ![]() |
1984 | 1 | 28 |
4 | Yiannis Kouros | 20:29:04 | ![]() |
1990 | 1 | 34 |
5 | Fotis Zisimopoulos | 21:00:48 | ![]() |
2022 | 1 | 39 |
6 | Toru Somiya | 21:18:04 | ![]() |
2022 | 2 | 42 |
7 | Yiannis Kouros | 21:53:42 | ![]() |
1983 | 1 | 27 |
8 | Yiannis Kouros | 21:57:00 | ![]() |
1986 | 1 | 30 |
9 | Fotis Zisimopoulos | 21:57:36 | ![]() |
2021 | 1 | 38 |
10 | Aleksandr Sorokin | 22:04:04 | ![]() |
2017 | 1 | 36 |
11 | Simen Holvik | 22:17:23 | ![]() |
2023 | 2 | 46 |
12 | Scott Jurek | 22:20:01 | ![]() |
2008 | 1 | 34 |
13 | Ivan Cudin | 22:29:29 | ![]() |
2014 | 1 | 39 |
14 | Radek Brunner | 22:49:37 | ![]() |
2017 | 2 | 42 |
15 | Scott Jurek | 22:52:18 | ![]() |
2006 | 1 | 32 |
16 | Yoshihiko Ishikawa | 22:55:13 | ![]() |
2018 | 1 | 30 |
17 | Ivan Cudin | 22:57:40 | ![]() |
2011 | 1 | 36 |
18 | Nikolaos Sideridis | 22:58:40 | ![]() |
2017 | 3 | 36 |
19 | Andrzej Radzikowski | 23:02:23 | ![]() |
2016 | 1 | 35 |
20 | Ivan Cudin | 23:03:06 | ![]() |
2010 | 1 | 35 |
21 | Yoshihiko Ishikawa | 23:06:45 | ![]() |
2022 | 3 | 34 |
22 | Patrick Macke | 23:08:41 | ![]() |
1990 | 2 | 35 |
23 | Scott Jurek | 23:12:14 | ![]() |
2007 | 1 | 33 |
24 | Florian Reus < | 23:17:31 | ![]() |
2015 | 1 | 31 |
25 | Radek Brunner | 23:17:49 | ![]() |
2021 | 2 | 48 |
26 | Patrick Macke | 23:18:00 | ![]() |
1985 | 1 | 30 |
27 | Valmir Nunes | 23:18:05 | ![]() |
2001 | 1 | 37 |
28 | Yoshihiko Ishikawa | 23:20:56 | ![]() |
2017 | 4 | 29 |
29 | Tibor Eros | 23:23:53 | ![]() |
2022 | 4 | 46 |
30 | Markus Thalmann | 23:28:24 | ![]() |
2003 | 1 | 39 |
31 | Martínez Roman Fernando Andres | 23:28:46 | ![]() |
2024 | 2 | 49 |
32 | Joao Oliveira | 23:29:08 | ![]() |
2013 | 1 | 36 |
33 | Bodis Tamas | 23:29:24 | ![]() |
2019 | 1 | 31 |
34 | Jan Lantink-Albert | 23:31:22 | ![]() |
2010 | 2 | 52 |
35 | Fernando Andres Martinez Roman | 23:32:59 | ![]() |
2023 | 3 | 48 |
36 | Marco Bonfiglio | 23:36:58 | ![]() |
2016 | 2 | 39 |
37 | Kostas Reppos | 23:37:00 | ![]() |
1997 | 1 | 31 |
38 | Radek Brunner | 23:37:25 | ![]() |
2018 | 2 | 44 |
39 | Valdenir Jandosa | 23:37:33 | ![]() |
2023 | 4 | 44 |
40 | Peter Gaspar | 23:41:56 | ![]() |
2023 | 5 | 42 |
41 | Dušan Mravlje | 23:44:00 | ![]() |
1985 | 2 | 32 |
42 | Ryōichi Sekiya | 23:47:54 | ![]() |
2002 | 1 | 35 |
43 | Ryōichi Sekiya | 23:48:24 | ![]() |
2009 | 1 | 42 |
44 | Florian Robin | 23:51:30 | ![]() |
2024 | 3 | |
45 | Milan Sumny | 23:53:19 | ![]() |
2021 | 3 | 46 |
47 | Dan Lawson | 23:53:32 | ![]() |
2015 | 2 | 42 |
48 | Kim Hansen | 23:54:37 | ![]() |
2015 | 3 | 40 |
49 | Florian Reus | 23:57:13 | ![]() |
2014 | 2 | 30 |
50 | Ohtaki Masayuki | 24:01:10 | ![]() |
2000 | 1 | 34 |
(Bijgewerkt t/m 2024)
Rang | Naam | Snelste tijd | Jaar |
---|---|---|---|
1 | Paul Beckers | 25:05:48 | 1992 |
2 | Steven Sleuyter | 28:12:05 | 2014 |
3 | Leo van Tichelen | 29:44:34 | 1992 |
4 | Henri Tisskens | 29:44:34 | 1992 |
5 | Ignace Matthys | 29:56:45 | 1993 |
6 | Chris Dhooge | 30:00:35 | 2018 |
7 | Philippe-Michel Panza | 30:19:24 | 2016 |
8 | Luc Dejaeger-Braet | 30:35:21 | 2011 |
9 | Geert Stynen | 30:36:00 | 2010 |
10 | Steven Machiels | 30:38:06 | 2024 |
11 | William Verdonck | 30:45:54 | 1989 |
12 | Noel Rogiers | 31:00:50 | 1984 |
13 | Gilbert Gevaert | 31:11:08 | 1987 |
14 | Joris Beaumon | 31:13:19 | 2019 |
15 | Geert Ceuppens | 31:18:31 | 2018 |
16 | Stefaan D'Espallier | 31:18:44 | 2017 |
17 | Leo Riemen | 31:54:41 | 1993 |
18 | Jan Spitael | 32:12:47 | 2017 |
19 | Yvan de Graef | 32:25:15 | 2023 |
20 | Wilson Dammekens | 32:29:00 | 1996 |
21 | Pauwel Joos | 32:36:31 | 2023 |
22 | Peter Palmans | 32:41:36 | 2017 |
23 | David van den Bossche | 32:49:22 | 2022 |
24 | Rudi vanden Berghe | 32:56:44 | 2009 |
25 | Patrick Leysen | 32:59:22 | 2011 |
26 | Thomas van Loocke | 33:09:24 | 2023 |
27 | Werner Roels | 33:09:53 | 2019 |
28 | Kenneth Brouckmeersch | 33:20:21 | 2023 |
29 | Johan Bogaert | 33:22:36 | 2009 |
30 | Henri Tijskens | 33:22:36 | 2009 |
31 | Philip Verdonck | 33:32:11 | 1993 |
32 | Olivier Verhaege | 33:36:46 | 2016 |
33 | Yves Dedapper | 33:37:43 | 2013 |
34 | Hilde Dosogne | 33:40:20 | 2023 |
35 | Steven Schenkels | 33:50:43 | 2017 |
36 | Bart Janssens | 33:53:11 | 2018 |
37 | Bavo Laureyns | 34:07:54 | 2024 |
38 | Veerle Beernaert | 34:14:00 | 2016 |
39 | Arne Verstraeten | 34:20:00 | 2022 |
40 | Bernard Doumont | 34:38:45 | 2015 |
41 | Alain Ponchelet | 34:38:49 | 2001 |
42 | Fernand Tonneau | 34:48:48 | 1983 |
43 | Marc Vandenplas | 34:49:10 | 2011 |
44 | Bart Van Nijlen | 34:51:12 | 2011 |
45 | Edwin Lenaerts | 34:57:03 | 2002 |
46 | Tim Meiresonne | 35:04:10 | 2024 |
47 | Tony Misman | 35:05:49 | 2022 |
48 | Dirk Ballon | 35:06:41 | 1990 |
49 | Katia Nolens | 35:11:00 | 1996 |
50 | Robert Dhooghe | 35:12:26 | 1989 |
51 | Ronald Jansen | 35:18:13 | 2012 |
52 | Hugo Derycke | 35:18:40 | 2014 |
53 | Jan Brawens | 35:20:00 | 1997 |
54 | Lieven Pieters | 35:25:42 | 2011 |
55 | Joseph Buteneers | 35:30:00 | 1996 |
56 | Jan Orye | 35:30:16 | 2013 |
57 | Wim Van Dyck | 35:38:45 | 2022 |
58 | Luc Maes | 35:38:52 | 2018 |
59 | Rik Jonckheere | 35:42:07 | 1990 |
60 | Steven Vanmolecot | 35:44:16 | 2016 |
61 | Ludo Depoortere | 35:49:08 | 2011 |
62 | Pieter Droogmans | 35:57:41 | 1992 |
63 | Joeri Schepers | 36:21:36 | 2017 |
(Bijgewerkt t/m 2024)
Rang | Naam | Snelste tijd | Jaar |
---|---|---|---|
1 | Jan-Albert Lantink | 23:31:22 | 2010 |
2 | Cees Verhagen | 25:35:50 | 2000 |
3 | Ron Teunisse | 25:39:57 | 1988 |
4 | Jeffrey Oonk | 26:58:55 | 2002 |
5 | Jeroen Renes | 27:08:59 | 2013 |
6 | Wim Epskamp | 27:58:07 | 1998 |
7 | Léonie van den Haak | 28:42:36 | 2012 |
8 | Jonathan Koutstaal | 30:25:15 | 2023 |
9 | Tobias Lundgren (Zweden) | 30:40:28 | 2017 |
10 | Leonie Ton | 30:49:20 | 2021 |
11 | Jaapjan Verkerk | 31:06:31 | 2024 |
12 | Wilma Dierx | 31:26:59 | 2017 |
13 | Jort van Zutphen | 31:31:00 | 2024 |
14 | Giel Joziasse | 32:07:15 | 2017 |
15 | Ernst Daniël | 32:16:38 | 2008 |
16 | Jan van de Erve | 32:21:47 | 2011 |
17 | Nitish Zuidema | 32:33:50 | 2017 |
18 | Sameena van der Mijden | 32:46:21 | 2023 |
19 | Henry Tol | 32:46:47 | 2024 |
20 | Harm Wiegers | 33:15:13 | 2023 |
21 | Sjirk Overal | 33:16:35 | 2021 |
22 | Hermy Heymann | 33:19:05 | 2005 |
23 | Peter Mayringer | 33:34:36 | 2022 |
24 | Edward de Leng | 33:37:09 | 2019 |
25 | Gerrit Maasland | 33:43:44 | 2011 |
26 | Wim-Bart Knol | 33:46:15 | 1995 |
27 | Jan Suijkerbuijk | 33:49:03 | 2012 |
28 | Hinke Schokker | 33:52:14 | 2024 |
29 | Ton Smeets | 33:56:07 | 1991 |
30 | Ronald van den Heuvel | 33:56:14 | 2023 |
31 | Dik Jagersma | 34:00:30 | 2013 |
32 | Herman Jakobs | 34:03:20 | 2005 |
33 | Endymion Kasanardjo | 34:04:39 | 2021 |
34 | Jan van der Weijde | 34:17:00 | 1996 |
35 | Radmer Schalkx | 34:12:24 | 2022 |
36 | Lammert Meijer | 34:21:08 | 1993 |
37 | Henk Heemskerk | 34:25:59 | 1999 |
38 | Tijmen Schalkx | 34:36:16 | 2024 |
39 | Silvio Teunissen | 34:40:38 | 2015 |
40 | Simon Pols | 35:47:35 | 2007 |
41 | Jaap Swart | 35:08:44 | 2001 |
42 | Tom van der Veldt | 35:09:48 | 2017 |
43 | Berry Snoeren | 35:19:53 | 2014 |
44 | Jannet Lange | 35:24:12 | 2010 |
45 | Ubel Dijk | 35:37:13 | 2008 |
46 | Jan Jongste | 35:41:24 | 1993 |
47 | Carel Schrama | 35:47:35 | 2007 |
48 | Herman Krijnen | 35:52:33 | 2004 |
49 | Adrie Van Dijk | 35:55:42 | 2008 |
50 | Paul Kamphuis | 35:59:55 | 2006 |
(Bijgewerkt t/m 2024)