In dit artikel gaan we S.N. Goenka in detail onderzoeken, een onderwerp dat de afgelopen jaren steeds belangrijker is geworden. S.N. Goenka is een onderwerp dat interesse en debat opwekt in verschillende domeinen van de samenleving, van de politiek tot de populaire cultuur. In het hele artikel zullen we de vele facetten van S.N. Goenka onderzoeken, waarbij we de impact ervan op het dagelijks leven van mensen en de relevantie ervan in het mondiale beeld analyseren. Daarnaast zullen we ons verdiepen in de geschiedenis, evolutie en mogelijke toekomstige ontwikkelingen, om een volledige en bijgewerkte visie op S.N. Goenka te bieden. Vanaf de oorsprong tot de toekomstige implicaties wil dit artikel licht werpen op een onderwerp dat de aandacht blijft trekken van individuen met verschillende profielen en interesses.
Satya Narayan Goenka (30 januari 1924 – 29 september 2013), beter bekend als S.N. Goenka, was een leraar in de vipassanameditatie en leerling van Sayagyi U Ba Khin (Birma, 1899-1971).[1]
Hoewel van Indiase afkomst is S.N. Goenka geboren en getogen in Birma, waar hij zich na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde tot een van de grootste industriëlen van het land. Goenka leed aan zware migraineaanvallen en zocht bij zowel de reguliere als de alternatieve geneeswijze naar een oplossing, wat niet lukte. Alleen met zware medicatie kon hij zijn migraine verlichten. Om die reden kwam hij bij het International Meditation Centre (I.M.C.) in Rangoon terecht, waar U Ba Khin tiendaagse vipassanameditatieretraites gaf. Door de techniek van vipassana te beoefenen, werd het aantal en de intensiteit van de migraineaanvallen minder, en Goenka besloot een leerling van U Ba Khin te worden. Na 14 jaar aan studie, meditatie en begeleiding keerde Goenka terug naar India waar familie vroeg of hij een retraite wilde gaan geven. Zijn eerste 10-daagse retraite gaf hij aan twaalf personen waaronder zijn ouders. Nadien heeft Goenka honderden retraites gegeven en in 1982 begon hij met het opleiden van assistentleraren. Wereldwijd zijn er nu meer dan honderd meditatiecentra die vipassana aanbieden zoals onderwezen door Goenka.
Vipassana is een meditatietechniek ontwikkeld en onderwezen door Gautama de Boeddha (563 – 483 voor Chr.). De vipassanatechniek staat zelf uitgeschreven in de Maha Satipatthana Sutta. Wereldwijd zijn er meerdere organisaties en leraren die vipassana aanbieden.
Vipassana leidt tot pañña: wijsheid of inzicht. S.N. Goenka onderscheidt drie transformatieprocessen in het verkrijgen van pañña:
Doing Time, Doing Vipassana is een documentaire over een 10-daagse vipassanaretraite die Goenka heeft gegeven aan duizend gevangenen in Tihargevangenis in India. The Dhamma Brothers is een andere documentaire over een retraite gegeven in de Donaldson Correctional Facility in Bessemer, in Alabama (Verenigde Staten). De film volgt vier veroordeelde moordenaars en hoe zij de meditatie ervaren. In India worden nu op reguliere basisretraites gegeven in gevangenissen. Ook ambtenaren krijgen eens in de vijf jaar verlof om een 10-daagse retraite te gaan volgen.
De retraites van S.N. Goenka worden als neutraal maar ook als streng ervaren. Daar waar anderen vipassana zien vanuit een boeddhistisch perspectief doet Goenka (die zelf een Hindoeïst is), dat niet. In een interview met William Hart beantwoordde Goenka de vraag "U hebt het steeds over de Boeddha. Onderwijst u het boeddhisme?" met:[2]
Ik hou me niet bezig met '-ismes'. Ik onderwijs de Dhamma, dat is wat de Boeddha heeft onderwezen. Hij heeft nooit enig '-isme' of een sektarische doctrine onderwezen. Hij leerde iets waar mensen van iedere achtergrond hun voordeel mee kon doen: een kunst om te leven.
In zijn meditatiecentra komen geen relikwieën voor, en de gehele aankleding is zeer sober en neutraal. Gedurende de tien dagen zijn de mannen strikt gescheiden van de vrouwen en mag er geen enkel onderling contact zijn, noch communicatief noch fysiek. Er wordt geen loopmeditatie gegeven. Er wordt overdag 10,5 uur gemediteerd.
De retraites worden overal ter wereld zo homogeen mogelijk gehouden. Het programma en dagindeling zijn overal gelijk. De meditatie-, slaap- en eetruimtes worden volgens hetzelfde stramien ingericht. Het menu ligt (zo mogelijk) per dag vast en de meditatiesessies en dharmalezingen worden van band, ingesproken door Goenka, afgespeeld. Van tevoren ligt vast op welk moment welke band gedraaid wordt en ook dit is overal hetzelfde. Zodoende ziet een 10-daagse vipassanaretraite in Egypte er hetzelfde uit als in Cambodja of België.