Limburgse GTW | ||||
---|---|---|---|---|
Een elektrische GTW in de kleuren van Veolia Transport bij Valkenburg. | ||||
![]() | ||||
Een twee- en driedelige dieselelektrische GTW op de Maaslijn in de kleurstelling van het Limburgnet van Arriva. | ||||
Type | D-2/6: Stadler D-GTW 2/6 D-2/8: Stadler D-GTW 2/8 E-2/6: Stadler E-GTW 2/6 E-2/8: Stadler E-GTW 2/8 | |||
Aantal | D-2/6: 6 D-2/8: 10 E-2/6: 5 E-2/8: 3 | |||
Aanschafkosten | DMU-order van Veolia: € 50 miljoen Verlenging van de DMU's: € 3,5 miljoen Aanschafkosten EMU: (onbekend) | |||
Nummering | Onder Veolia: D-2/6: 7201-7206 D-2/8: 7351-7360 E-2/6: 7501-7505 E-2/8: 7651-7653 Onder Arriva: | |||
Fabrikant | Stadler Rail | |||
Exploitant | Veolia (2007 - 2016) Arriva (2016 - heden) | |||
Inzetgebied | DMU: Maaslijn EMU: Heuvellandlijn | |||
Bouwjaar | 2007-2008 | |||
Indienststelling | DMU: 2007-2009 EMU: 2008 | |||
Samenstelling | van de bakken
2/6: ABfk-m-Bk | |||
Aantal delen | 2/6: 2 2/8: 3 | |||
Asindeling | 2/6: 2′+Bo′+2′ 2/8: 2′+2′+Bo′+2′ | |||
Massa | D-2/6: 68,0 ton D-2/8: 87,0 ton E-2/6: 65,5 ton E-2/8: 84,5 ton | |||
Lengte over buffers | 2/6: 40,890 m 2/8: 55,937 m | |||
Breedte | DMU: 2.950 mm EMU: 2.950 / 2.990 mm | |||
Hoogte | 4,300 m | |||
Maximumsnelheid | 140 km/h | |||
Dienstsnelheid | 125 km/h | |||
Versnelling | E-2/6: 1,05 m/s2 E-2/8: 0,85 m/s2 | |||
Wieldoorsnee | aandrijf: 860 mm loop: 750 mm | |||
Minimale boogstraal | normaal: 100 m onderhoud: 80 m | |||
Vloerhoogte | hoog: 996 mm laag: 780 mm | |||
Deuren | Elektrische zwenk-schuifdeuren
2/6: 2 per zijde | |||
Deurbreedte | 1.300 mm | |||
Aantal zitplaatsen | (totaal) 2/6: 124 2/8: 193 | |||
Zitplaatsen 1e klas | 2/6: 16 2/8: 16 | |||
Zitplaatsen 2e klas | 2/6: 93 2/8: 159 | |||
Aantal klapzittingen | 2/6: 14 2/8: 17 | |||
Aantal staanplaatsen | 2/6: 40 2/8: 60 | |||
Fietsplaatsen | 6 | |||
Techniek | ||||
Stroomsysteem | EMU: 1500 V = | |||
Aandrijving | DMU: Dieselelektrisch EMU: Elektrisch | |||
Vermogen | DMU: 2 × 300 kW EMU: 1.100 kW | |||
Trekkracht | 80 kN | |||
Treinbeïnvloeding | DMU: ATB-NG (met EG) EMU: ATB-EG | |||
Treinradio | GSM-R | |||
Koppeling | Scharfenberg type 10 | |||
Bijzonderheden | Mogelijkheid om gemengd (elektrisch en diesel) in treinschakeling te rijden | |||
Overbrengingsverhouding | DMU: 5,46 | |||
|
De Limburgse GTW-vloot bestaat uit een serie dieselelektrische en elektrische treinstellen type GTW van de Zwitserse treinenfabrikant Stadler Rail. Deze treinstellen werden door vervoerder Veolia Transport tussen 2007 en 2016 ingezet op de Maaslijn en tussen 2008 en 2016 op de Heuvellandlijn onder de naam Velios. Na afloop van de concessies Noord-/Midden-Limburg en Zuid-Limburg op 10 december 2016, zet Arriva de treinstellen op deze en andere stoptreinseries in Limburg in, als onderdeel van het Limburgnet voor de concessie Limburg (2016-2031). De elektrische treinstellen worden geleaset bij Railpool en de dieselelektrische treinstellen bij Alpha Trains (voorheen Macquarie European Rail Limited).
In 2006 nam de provincie Limburg de verantwoordelijkheid voor de Maaslijn (Nijmegen – Roermond) en Heuvellandlijn (Maastricht Randwyck – Kerkrade Centrum) over van het Rijk, in lijn met de decentralisatie van andere nevenspoorlijnen in Nederland. Hiervoor schreef de Provincie Limburg een openbare aanbesteding uit, waarna het Franse Veolia Transport het recht kreeg om -naast het busvervoer- ook beide voornoemde spoorlijnen te exploiteren voor een periode van tien jaar.
Onderdeel van het programma van eisen was de levering van nieuw treinmaterieel. De Maaslijn vóór Veolia werd door NS uitgevoerd met DM '90. Op de Heuvellandlijn reed NS met Mat '64. Beide materieeltypen waren niet geschikt aldus de provincie Limburg, onder andere vanwege de leeftijd van het materieel en het ontbreken van een gelijkvloerse instap.
In oktober 2006 maakte Veolia Transport bekend dat het 16 dieseltreinstellen type GTW had besteld voor de Maaslijn, onderverdeeld in 10 tweedelige treinstellen (GTW 2/6) en 6 driedelige treinstellen (GTW 2/8) Begin 2007 werden tevens 8 elektrische GTW's besteld voor de Heuvellandlijn. Dit waren 5 tweedelige en 3 driedelige treinstellen. Omdat het niet mogelijk was om deze treinstellen per december 2006 in te zetten, werden vanaf december 2006 voor enige tijd Wadlopers gehuurd voor de Maaslijn en Mat '64 voor de Heuvellandlijn.
De vier verschillende series werden in de volgende nummering afgeleverd:
Half oktober 2007 werd de eerste dieselelektrische trein voor de Maaslijn gepresenteerd aan het publiek. Twee maanden later, in december 2007 reden alle dieselelektrische GTW-treinstellen de treindienst op de Maaslijn. Het door Veolia Transport tijdelijk ingezette materieel, de Wadlopers, werd hierna teruggegeven aan de Nederlandse Spoorwegen en vervolgens buiten dienst gesteld. In juni 2008 werd de eerste elektrische GTW gepresenteerd. Vanaf september 2008 werd het Mat '64 op de Heuvellandlijn geleidelijk vervangen door deze treinen.
Eind 2008 werd door Veolia Transport voorzien dat de capaciteit van de treinstellen op de Maaslijn niet voldoende was tijdens piekmomenten. Hiertoe werd besloten dat een viertal tweedelige treinstellen werd verlengd met een tussenbak. Door het modulaire concept van de GTW was dit relatief eenvoudig te realiseren. De 7207 - 7210 werden hiertoe vernummerd naar 7357 - 7360. De verlengde treinstellen hebben nog altijd een extra tussendeur op de plek waar zich eerst de motorwagen bevond.
Het treinstel is opgebouwd uit een aluminium frame met een frontdeel van GVK. De motorwagens zijn opgebouwd uit een stalen constructie.
De cabine is, op speciaal verzoek voor Nederland, ter bescherming van de machinist met een kooiconstructie versterkt volgens EN 15227. Het ongeval in Houthem (zie Trivia) heeft de doelmatigheid van deze constructie bewezen. De treinstellen hebben een lagevloerdeel.
Deze treinstellen kunnen tot vier stuks gecombineerd rijden. Ook kunnen de elektrische en dieselelektrische gecombineerd rijden, echter enkel op trajecten met bovenleiding. De treinstellen zijn uitgerust met luchtvering.
GTW DMUIn de motorwagen van de dieselelektrische GTW drijven twee 6-cilinder dieselmotoren van MAN ieder een alternator (type TSA TGE 59-25-4) aan die wisselstroom opwekt. Twee IGBT-omvormers (type ABB BORDLINE CC750 DE) vormen deze wisseltroom om tot draaistroom en voeden daarmee elk één tractiemotor (type TSA TMF 50-29-4). De kracht van de tractiemotoren wordt overgebracht op de assen via een membraankoppeling (type TSA GMK 2-55-495B).
GTW EMUIn de motorwagens van de elektrische GTW bevinden zich twee IGBT-omvormers van ABB (type BORDLINE CC750 DC_1500V_M_700); deze vormen de bovenleidingsspanning van 1500 V DC om tot draaistroom waarmee ze elk één tractiemotor (type TSA TMF 59-33-4) voeden.
De treinstellen hebben een instap op perronhoogte met een uitschuiftrede waardoor rolstoelgebruikers zelfstandig kunnen reizen. Er zijn stopcontacten 230 volt ~ voor onder meer laptop in de eerste klas en is er een stopcontact aanwezig op elk balkon. Er is airco, TFT- én LED-informatieschermen door de gehele trein en toiletten met gesloten systeem geschikt voor rolstoelgebruikers. De sociale veiligheid wordt bewaakt met camera's en noodknoppen. Naast elke deur bevindt zich een grijze plastic kast; hier zou ooit de lezer voor de ov-chipkaart komen, maar dit is nooit gebeurd.
Dankzij een donker getinte glazen cabinedeur hebben passagiers een vrij uitzicht over machinist en spoorweg. De tweede klas heeft een voor Nederland ongebruikelijke "2+3"-opstelling van de zitplaatsen (vis-à-vis). De eerste klas heeft de "2+2"-opstelling. Dertien treinstellen met drie rijtuigen (GTW2/8) bieden ieder 193 zitplaatsen en elf treinstellen met twee rijtuigen (GTW2/6) bieden ieder 124 zitplaatsen. Alle treinstellen hebben 16 zitplaatsen in de eerste klas.
Verder zijn de treinstellen voorzien van spiegels. Hierdoor is het voor de machinist mogelijk om zonder assistentie van een conducteur het in- en uitstapproces van de reizigers veilig te laten verlopen.
Bij aflevering waren de stellen voornamelijk wit geschilderd, met een horizontale rode en grijze streep en rode deuren. Ook was op de zijkant van het "powerpack" (kort motorrijtuig met daarin de energievoorziening en aandrijving) een portret te zien van de persoon naar wie het treinstel vernoemd was.
Na overname door Arriva werden de treinstellen geleidelijk uitgevoerd in een voornamelijk donkerblauw met grijze kleurstelling, met witte fronten. Daarbij zijn deze portretten verdwenen, maar bleven de namen behouden. Echter kregen sommige treinstellen andere namen dan in de periode bij Veolia. Dit leverde soms twee treinstellen op die met dezelfde naam rondreden. De elektrische GTW's werden in deze nieuwe kleurstelling gespoten, terwijl de dieselelektrische GTW's slechts bestickerd werden.
Stelnummer | Naam | Treintype | Inzetgebied | Ex-Veolia | Opmerking |
---|---|---|---|---|---|
10 276 | Connie Palmen | Stadler GTW-DMU 2/6 | Stoptrein RS11 (Maaslijn) | 7201 | Droeg tot medio 2018 de naam Jac. P. Thijsse en tot 10 december 2016 de naam Jan van Kuyk. |
10 277 | Gé Reinders | 7202 | Droeg tot medio 2018 de naam Beppie Kraft en tot 10 december 2016 de naam Pater Karel. | ||
10 278 | Sint Servaas | 7203 | Powerpack op 18 april 2018 uitgebrand te Venray. Droeg tot 10 december 2016 de naam Bart Brentjens. | ||
10 279 | Jack Poels | 7204 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Mat Vestjens. | ||
10 280 | Jan Klaassens | 7205 | |||
10 281 | Joris Ivens | 7206 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Jan Linders. | ||
10 382 | Jan van Kuyk | Stadler GTW-DMU 2/8 | 7351 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Willem Nijholt. | |
10 383 | Chriet Titulaer | 7352 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Joris Ivens. | ||
10 384 | Pater Karel | 7353 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Jack Poels. | ||
10 385 | Titus Brandsma | 7354 | |||
10 386 | Mat Vestjens | 7355 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Connie Palmen. | ||
10 387 | Wilhelm Tell | 7356 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Chriet Titulaer. | ||
10 388 | Jan Linders | Stadler GTW-DMU 2/8 (verlengd vanaf 2/6) | 7207 7357 |
Droeg tot 10 december 2016 de naam Gé Reinders. | |
10 389 | Willem Nijholt | 7208 7358 |
Droeg tot 10 december 2016 de naam Pierre Cnoops. | ||
10 390 | Bart Brentjens | 7209 7359 |
Droeg tot 10 december 2016 de naam Pierre Cuypers. | ||
10 391 | Pierre Cuypers | 7210 7360 |
Droeg tot medio 2019 de naam André Rieu en tot 10 december 2016 de naam Wilhelm Tell. | ||
10 426 | Pieke Dassen | Stadler GTW-EMU 2/6 | Stoptrein RS18 (Maastricht Randwyck – Kerkrade Centrum) | 7501 | |
10 427 | Jo Coenen | 7502 | |||
10 428 | Beppie Kraft | 7503 | |||
10 429 | Sint Servaas | 7504 | |||
10 430 | Sjeng Kremers | 7505 | |||
10 530 | Sjef Diederen | Stadler GTW-EMU 2/8 | 7651 | ||
10 531 | Niet bekend | 7652 | Droeg tot 10 december 2016 de naam Jac. P. Thijsse. | ||
10 532 | André Rieu | 7653 |
Door de verlenging van een viertal tweedelige treinstellen op de Maaslijn naar driedelige treinstellen, alsook de overgang van vervoerder Veolia Transport naar Arriva, hebben de treinstellen een aantal keren vernummeringen ondergaan.
De treinstellen van Veolia werden vanaf het begin bij Voith technisch onderhouden. Hiervoor werd in 2006 in Blerick een werkplaats gebouwd. De GTW EMU's reden daarvoor via Eindhoven naar de werkplaats in Blerick. De route via de Maaslijn kwam niet in aanmerking omdat het aan- en afkoppelen met de DMU en het feit dat de Maaslijn enkelsporig is het reguliere treinproces te zeer verstoorde. In februari 2014 zijn de Nederlandse onderhoudsvestigingen van Voith overgenomen door Stadler Rail.
De treinstellen worden in dienstregeling 2024 ingezet op de volgende treinseries:
Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
---|---|---|---|
32000 RS 18 | Stoptrein (Arriva) | Maastricht Randwyck – Maastricht – Heerlen – Landgraaf – Eygelshoven – Chevremont – Kerkrade Centrum | |
32200 RS 11 | Stoptrein (Arriva) | Nijmegen – Venray – Venlo – Roermond | |
32300 RS 11 | Stoptrein (Arriva) | Nijmegen – Venray – Venlo | Rijdt niet 's avonds en in het weekend. De laatste drie ritten vanaf Nijmegen gaan tot Venlo. |
Voormalig materieel: | Elektrisch: ZHESM-materieel · Mat '24 (Blokkendoos) · Mat '35 (Stroomlijnmaterieel) · Mat '36 · Mat '40 · Mat '46 · Mat '54 (Hondekop) · Mat '57 (Benelux) · Mat '64 (Plan T) · SM '90 (Railhopper) · V250 (Fyra) · Mat '64 (Plan V) · GTW (Velios / Connexxion) · SGM (Sprinter / Citypendel) · Stadler FLIRT 3 (Connexxion) |
Diesel: Verbrandingsmotorrijtuigen omBC · Stroomlijnmotorrijtuig omBC · Mat '34 (Dieseldrie) · DE5 (Dieselvijf) · Plan X (Blauwe Engel) · DE4 (TEE) · Plan U (Rode Duivel) · DH (Wadloper) · GTW (Velios) · DM '90 (Buffel) · Kameel (directierijtuig) | |
Huidig materieel: | Elektrisch: ICM (Koploper) · VIRM (Regiorunner) · PBA/PBKA · ICE 3neo · Protos · GTW (Spurt / Arriva Limburg) · SLT · DDZ/NID · Stadler FLIRT 3 (NS / R-net / Arriva / Keolis) · SNG (Sprinter Nieuwe Generatie) · ICNG (Intercity Nieuwe Generatie) |
Diesel: LINT 41 · GTW (Arriva Limburg / Hermes / Spurt) | |
Hybride treinstel: Arriva WINK |