Jansdam

In de moderne wereld heeft Jansdam de aandacht getrokken van miljoenen mensen over de hele wereld. Of het nu komt door de impact ervan op de samenleving, de relevantie ervan in de politieke sfeer, de invloed ervan op de populaire cultuur, of de betekenis ervan in de geschiedenis, Jansdam is een onderwerp van voortdurende belangstelling en debat geworden. Vanaf het begin tot aan de huidige evolutie heeft Jansdam een voor en na gemarkeerd in de manier waarop we leven, denken en omgaan met de wereld om ons heen. In dit artikel zullen we verschillende aspecten van Jansdam onderzoeken, van de oorsprong tot de impact ervan op het dagelijks leven, en proberen de ware betekenis en relevantie ervan in onze samenleving te begrijpen.

Jansdam
Jansdam 14A en omgeving
Jansdam 14A en omgeving
Geografische informatie
Locatie Utrecht, Binnenstad
Coördinaten 52° 6′ NB, 5° 7′ OL
Begin Korte Janstraat
Eind Jansdambrug
Algemene informatie
Aangelegd in uiterlijk circa 1300
Genoemd naar dam in de Rijn bij de Janskerk
Bestrating klinkers
Detailkaart
Jansdam (Binnenstad)
Jansdam

De Jansdam is een straat in het centrum van de Nederlandse stad Utrecht. Ze is zo'n 60 meter lang en loopt oost-west vanaf de Jansdambrug, die de Drift met de Kromme Nieuwegracht overspant, naar de Korte Janstraat.

Ook wordt onder de noemer Jansdam een verdwenen dam in de rivier de Rijn aangeduid ter hoogte van de Jansdambrug.

Beschrijving

De straatnaam houdt verband met grootschalige ingrepen in de Utrechtse waterhuishouding nog voor de grachtaanleg aan het eind van de 14e eeuw. Hierin is onder meer bij de Janskerk een dam ter hoogte van de Jansdambrug in de Rijn gebouwd (zie ook het artikel Oudelle).

Al omstreeks 1300 bestond de Jansdam als straat. Vanuit de middeleeuwen werd het gebied rond de straat gevormd door de immuniteiten van Sint-Jan en die van de Dom. Ze vormde als weg een grens tussen de immuniteiten. Na de Reformatie (rond 1570) zijn de immuniteiten opgeheven en vervolgens is ze een openbare straat geworden die bovendien in 1666 is verbreed.

Aan de straat bevonden zich bijgebouwen voor de panden aan de Achter St.-Pieter en het Janskerkhof. Een voorbeeld daarvan staat op nummer 14A in de vorm van een rijksmonumentaal stal- annex koetshuis dat behoorde bij het pand aan het Janskerkhof 12.

Zie de categorie Jansdam van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.