Beren

In de wereld van vandaag neemt Beren een centrale plaats in in de samenleving, zowel op persoonlijk, politiek, sociaal als cultureel vlak. Het belang ervan ligt in de invloed ervan op verschillende aspecten van het dagelijks leven, evenals in de rol ervan in de geschiedenis en de menselijke ontwikkeling. In de loop van de tijd is Beren het onderwerp geweest van debat, studie en reflectie, wat tegenstrijdige meningen en gepassioneerde discussies heeft voortgebracht. Van de impact ervan op de economie tot de rol ervan in de individuele identiteit: Beren is een onderwerp van universeel belang gebleken dat ons uitnodigt om na te denken over wie we zijn en waar we naartoe gaan. In dit artikel zullen we de verschillende facetten van Beren onderzoeken, waarbij we de betekenis en impact ervan op de wereld van vandaag analyseren.

Zie Beren (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Beren.
Beren
Fossiel voorkomen: Laat-Eoceen – heden
Kodiakbeer (Ursus arctos middendorffi)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Mammalia (Zoogdieren)
Orde:Carnivora (Roofdieren)
Onderorde:Caniformia
Familie
Ursidae
Fischer, 1817
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Beren op Wikispecies Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Zoogdieren

Beren (Ursidae) vormen een familie van roofdieren (Carnivora). Beren maken deel uit van de Caniformia, waartoe onder andere ook de hondachtigen worden gerekend. De familie telt acht moderne soorten, verdeeld over vijf geslachten. De meeste beren zijn groot en log van gestalte, hebben stevige, korte ledematen en een kleine staart. Het lichaam is bedekt met een dikke vacht en de kop heeft een relatief lange snuit en kleine, afgeronde oren.

Beren komen wereldwijd voor, en hebben zich aangepast aan uiteenlopende habitats. De meeste populaties bevinden zich in Noord- en Zuid-Amerika, Azië en Europa. Beren hebben zich in de loop van de evolutie ontwikkeld tot grote landroofdieren: de kodiakbeer en de ijsbeer zijn de grootste landroofdieren op aarde. Beren leiden meestal een solitair bestaan. Sommige soorten bewonen grotten of andere holen, en verblijven hier meestal voor een lange winterrust, die wel honderd dagen kan duren.

Beren zijn zoolgangers. Ondanks hun logge voorkomen kunnen beren voor een korte periode hoge snelheden bereiken, goed klimmen en zwemmen. De meeste soorten zijn omnivoor, met een voorkeur voor plantaardig voedsel. Uitzonderingen zijn de vegetarische reuzenpanda, die uitsluitend bamboe eet, en de carnivore ijsbeer, die zich vooral voedt met zeehonden en vis.

Al sinds de prehistorie jaagt de mens op beren voor hun vlees en pels. Door hun krachtige fysieke uiterlijk spelen ze een prominente rol in kunst, mythologie, heraldiek en andere culturele uitingen. Beren zijn onder druk komen te staan door aantasting van hun leefgebieden en illegale handel. Veel soorten worden beschouwd als kwetsbaar of bedreigd. Jacht en internationale handel van deze meest bedreigde populaties is in de meeste delen van de wereld verboden.

Cladogram

Onderstaand cladogram toont de verwantschap tussen de diverse nog levende soorten beren op grond van onderzoek aan mitochondriaal DNA zoals gepubliceerd in 2007.[1] De reuzenpanda en de brilbeer zijn de oudste soorten. De relaties tussen de andere soorten zijn niet zo eenduidig, wel blijkt de nauwe verwantschap tussen de bruine beer en de ijsbeer uit dit onderzoek.

Ursidae  





bruine beer   



ijsbeer   






Aziatische zwarte beer   



Amerikaanse zwarte beer   




Maleise beer   





lippenbeer   




brilbeer   




reuzenpanda   



Taxonomie

De familie omvat onder andere de volgende geslachten en soorten.

Kruisingen

Een kruising tussen de nauw verwante soorten Bruine beer en Ijsbeer is niet zeldzaam. De kruising, IJsgrizzly geheten, is in het wild aangetroffen, maar ook in gevangenschap (in de dierentuin van Osnabrück (Duitsland)).

Afbeeldingen

Cultuurhistorische betekenis

Familiewapen familie Burgkmaier
Familiewapen familie Burgkmaier

Beren hebben een grote rol gespeeld in de heraldiek. Het moedige en krachtige dier leent zich als symbool van kracht en moed en het is gebruikt als figuur op een sprekend wapen van de talloze plaatsen en personen die "beer" als lettergreep of deel van hun naam hebben gekregen. Voorbeelden hiervan zijn Bern en Berlijn.

Wolf-Dieter Storl heeft onderzoek gedaan naar de symboliek van de beer.

Pasgeboren beertjes zijn zeer klein (tot 700 gram), onbehaard en hulpeloos. In de oudheid schreef Aristoteles dat de moeder de vormloze jongen "in vorm likte". Daaraan danken we de uitdrukking "een ongelikte beer".

Andere betekenissen en gebruik

Een gespierde man wordt wel eens een sterke beer genoemd.

In 2024 werd een beer gebruikt in het gedachte-experiment Man of beer.

Literatuur

Zie de categorie Ursidae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.