De verschillende vertelstandpunten in een verhaal

Hoe een verhaal verteld wordt, is van groot belang voor de impact en betekenis ervan. Een van de belangrijkste aspecten hiervan is het vertelstandpunt, oftewel de persoon of instantie die het verhaal vertelt. Het vertelstandpunt kan invloed hebben op het perspectief, de emoties en de beleving van de lezer.

Wat is vertelstandpunt?

Vertelstandpunt verwijst naar de persoon of instantie die het verhaal vertelt. Het kan variëren van een personage in het verhaal tot een alwetende verteller. Er zijn drie hoofdstandpunten die gebruikt kunnen worden: eerste persoon, tweede persoon en derde persoon.

Eerste persoon

Een verhaal dat wordt verteld vanuit de eerste persoon, gebruikt de ik-vorm. Hierbij is de verteller meestal een personage in het verhaal en wordt het verhaal vanuit zijn of haar perspectief verteld. Hierdoor krijgt de lezer inzicht in de emoties, gedachten en ervaringen van het personage. Echter kan het perspectief beperkt zijn aangezien de lezer alleen weet wat het personage weet.

Tweede persoon

Er zijn weinig verhalen die in de tweede persoon geschreven zijn. Hierbij praat de verteller tegen de lezer. Dit perspectief wordt vaak gebruikt bij poëzie en songs, waar ze de luisteraar direct aanspreken. Het kan ook als een manier van provocatie worden gebruikt, al moet het niet misbruikt worden omdat de lezer hierdoor de illusie kan krijgen dat hij of zij wordt geïntimideerd.

Derde persoon

Een verhaal dat wordt verteld vanuit derde persoon gebruikt de hij of zij-vorm. Dit perspectief wordt vaak gebruikt bij literaire werken om een breder perspectief te geven. Het voordeel is dat de verteller kan afwijken van verschillende karakters en hun indrukken en meningen kan beschrijven. Het nadeel is echter dat de lezer vaak minder inzicht heeft in de emoties en gedachten van de levens.

Welke vertelstandpunten zijn goed voor welke verhalen?

Het kiezen van een vertelstandpunt hangt af van welk verhaal je wilt vertellen. Hier zijn enkele voorbeelden:

• Een misdaadverhaal: Een eerste persoon verteller kan gebruikt worden om de lezer zich in te laten leven met de hoofdpersoon. Een derdepersoon verteller kan gebruikt worden om verschillende karakters te beschrijven.
• Een humoristisch verhaal: een eerste persoon verteller kan een leuke en intieme sfeer creëren tussen de verteller en de lezer
• Een horrorverhaal: Een derde persoon verteller kan zorgen voor onvoorspelbaarheid door de spanning vanuit verschillende karakters te vernevelen

Hoe kan een vertelstandpunt wijzigen in een verhaal?

Vertelstandpunten veranderen meestal niet tijdens een verhaal, maar het is zeker mogelijk. Verschillende standpunten kunnen gebruikt worden om verschillende delen van hetzelfde verhaal te vertellen.

Een voorbeeld hiervan is de jaartelling van de gebeurtenis van het verhaal. De eerste persoon kan in het heden praten omdat de gebeurtenis recentelijk is gebeurd. Een derde persoon kan in een andere tijd spreken voor een verhaal dat eerder heeft plaatsgevonden. Het biedt de mogelijkheid om mogelijke emoties en reacties vanuit verschillende personen te verkennen.

Conclusie

Het kiezen van het juiste vertelstandpunt voor een verhaal kan moeilijk zijn. Maar het kennen en begrijpen van de verschillende standpunten kan ervoor zorgen dat het verhaal beter overkomt bij de lezer. Het belangrijkste is om te onthouden dat het standpunt verweven moet zijn met de rest van de inhoud om zo één geheel te vormen.